Nowe przepisy ograniczające obrót ziemią – nie taki diabeł straszny…

Wraz z końcem kwietnia br. obrót prywatną ziemią rolną będzie ograniczony, natomiast obrót ziemią państwową będzie zupełnie niemożliwy przez okres najbliższych 5 lat. Pozostało więc zaledwie kilka dni na nieograniczone transakcje.

Ustawa regulująca sprzedaż gruntów jest już gotowa, w chwili obecnej czeka jedynie na podpis prezydenta. Przewidywany termin wejścia ustawy w życie to 30 kwietnia 2016 roku. Oznacza to, że jeszcze tylko przez kilka dni ziemię rolną będzie mógł kupić każdy.
Począwszy od dnia 1 maja 2016 roku właściciel ziemi rolnej o powierzchni 3 tysięcy metrów kwadratowych i więcej, nie będzie mógł sprzedać go dowolnemu kontrahentowi. Nabywcą takiego gruntu będzie mogła stać się wyłącznie osoba związana z działalnością o charakterze rolniczym. Kupującym będzie mógł stać się jedynie rolnik indywidualny, który nie posiada więcej, niż 300 hektarów gruntów rolnych, posiada odpowiednie, udokumentowane kwalifikacje oraz od co najmniej 5 lat osobiście prowadzi gospodarstwo rolne. Co równie istotne w świetle nowej ustawy, rolnik taki będzie musiał udokumentować, że mieszka na terenie gminy, na której posiada co najmniej jeden grunt rolny.

Nowa ustawa określa ponadto, kiedy grunt rolny zakupiony po 1 maja 2016 roku będzie można odsprzedać. Otóż przez okres 10 lat od momentu nabycia działki rolnej, rolnik nie będzie mógł sprzedać jej, ani wydzierżawić, nie uzyskawszy uprzednio zgody sądowej. Za niezastosowanie się do tego przepisu grożą poważne sankcje. Rolnik może stracić nieruchomość – działka rolna zostanie przejęta przez Agencję Nieruchomości Rolnych, zaś rolnikowi zostanie wypłacona równowartość w postaci pieniężnej.

W przypadku gruntów państwowych, to ich sprzedaż będzie wstrzymana na okres 5 lat. Wyjątek stanowią działki rolne o powierzchni do 2 hektarów a także grunty przeznaczone na cele nierolne, czyli na przykład pod budownictwo mieszkaniowe.
17

Głośno było na temat prawa pierwokupu przez Agencję Nieruchomości Rolnych. Otóż okazuje się, że prawo to nie będzie Agencji przysługiwać w sytuacji, kiedy nabywcą działki jest rolnik. Co jednak ważne, gospodarstwo takiego kupującego nie będzie mogło przekroczyć w sumie 300 hektarów, wliczając to nabywany grunt.
Kiedy jeszcze Agencja Nieruchomości Rolnych nie może skorzystać z prawa pierwokupu? W sytuacji, kiedy właściciel działki rolnej zmienia się w obrębie rodziny. Ponadto kiedy działkę rolną chce wykupić jej dzierżawca, przy czym musi on dzierżawić ten grunt przez co najmniej 3 lata.

Nowa ustawa wywołała lawinę komentarzy. Wielu ekspertów rynku nieruchomości i świata finansów jest zdania, że nowe przepisy odbiją się w sposób negatywny na tym sektorze nieruchomości.
Niemniej jednak, gdyby przyjrzeć się bliżej przepisom prawa naszych sąsiadów za granicą, szybko okazuje się, że przepisy w Polsce wcale nie odbiegają od europejskich standardów. Co więcej, niektóre kraje mają bardziej restrykcyjne przepisy, niż te, które mają obowiązywać w naszym kraju od 1 maja 2016 roku.
Dla przykładu, choćby w Niemczech sprzedaż gruntów rolnych uzależniona jest od tego, czy ich właściciele uzyskają pozwolenie od organu administracji. Dotyczy to zarówno dzierżawy, jak i darowizny czy wymiany gruntów rolnych. Co więcej, ogran administracyjny ma prawo odmówić wydania pozwolenia na przykład w sytuacji, kiedy zbycie nieruchomości mogłoby doprowadzić do nieracjonalnego podziału gruntu, albo gdy areał gospodarstwa miałby być mniejszy, niż 1 hektar.
Może się więc okazać, że wprawdzie nowa ustawa wprowadza dość znaczne zmiany, to jednak nie zachwieje rynkiem nieruchomości i nie odbije się na nim w sposób negatywny.

Na zakończenie warto przypomnieć, że prawa do nabywania gruntów rolnych nie utracą związki wyznaniowe ani kościoły.

Magdalena Paluch
Dział Analiz WGN

Print Friendly, PDF & Email