Gdzie kończy się działka sąsiada a zaczyna nasza? To częsty temat sporów międzysąsiedzkich. W zasadzie problem pojawia się dopiero po dłuższym czasie, kiedy to dochodzi do kwestii problematycznych, których obie strony nie potrafią polubownie rozwiązać.
To, gdzie przebiega granica pomiędzy działką sąsiada a naszą często nie jest weryfikowane przy podpisywaniu umowy kupna nieruchomości. Jeśli dodatkowo deweloper postawi na działce płot lub siatkę oddzielającą od siebie poszczególne nieruchomości, to niemal żaden kupujący nie będzie weryfikował, gdzie biegną granice gruntu.
Tymczasem jest to niezmiernie ważna kwestia, gdyż najczęściej to właśnie granice działki są powodem kłótni pomiędzy sąsiadami. Nagle ktoś uświadamia sobie, że część miejsca parkingowego powinna należeć do niego, albo drzewo, które sąsiad posadził w rogu działki, nie należy tak naprawdę do niego. Powodów sporów może być naprawdę wiele. Dlatego właśnie niezwykle ważną kwestią jest weryfikacja granic działki jeszcze zanim złożymy podpis na ostatecznej umowie kupna nieruchomości.
W jaki sposób możemy zweryfikować, czy granice działki zostały wytyczone prawidłowo? Niestety, w tym celu konieczna będzie pomoc geodety. Specjalista ten dokona fachowych pomiarów terenu i odszuka tzw. punkty graniczne, które wyznaczają miejsce, w którym przebiega granica każdej z nieruchomości. Aby jednak geodeta przeprowadził pomiary, właściciel działki będzie musiał przedstawić dokumenty potwierdzające, że grunt rzeczywiście stanowi jego własność i ze ma on podstawy aby twierdzić, że granice działki zostały nieprawidłowo oznaczone.
Zadaniem geodety będzie wznowienie granic, czyli odszukanie i ustabilizowanie znaków granicznych, które znajdują się na działce. Należy wspomnieć, że pomiar taki z różnych względów nie zawsze będzie możliwy. Jeśli geodecie nie uda się wznowić granic działki, kolejnym krokiem będzie przeprowadzenie administracyjnego postępowania rozgraniczającego. Wniosek o rozpoczęcie takiego postępowania należy złożyć w odpowiednim urzędzie miasta lub gminy.
Czas na skorzystanie z pomocy geodety nie jest nieograniczony. Jeśli przez lata będziemy bagatelizować sprawę i nie podejmiemy próby odzyskania naszego gruntu, możemy go bezpowrotnie stracić. Jak to możliwe? Jeżeli w ciągu 20 lat nasza ziemia jest zajmowana przez kogoś innego, może stać się legalnie jego własnością na drodze zasiedzenia. Warunkiem jest, aby osoba ta użytkowała należące do nas grunty w sposób nieprzerwany przez okres wspomnianych 20 lat, o ile działała w dobrej wierze, na przykład sama nie wiedziała, że zajmuje nie swoje tereny. Jeśli natomiast osoba zasiedzająca działała w złej wierze, czyli na przykład w sposób świadomy zajęła część nie swojej działki i zataiła ten fakt, to teren ten może legalnie przejść w jej posiadanie po okresie 10 lat więcej, tj. po 30 latach. Kiedy ten okres czasu upłynie, prawowity właściciel straci prawa do odzyskania swojej ziemi.
Niekiedy jedynym rozwiązaniem może okazać się droga sądowa. Jak jednak wiadomo, może okazać się to wyjątkowo żmudna i skomplikowana droga. Co więcej, nie gwarantuje ona, że sprawa zakończy się po naszej myśli.
Czasami warto przemyśleć jednak, czy kawałek ziemi o który chcemy walczyć, wart jest tej walki. Niekiedy na przykład ogrodzenie, które sąsiad wybudował na domniemanej granicy działek, stanowi dla nas korzyść, gdyż zrobił to na własny koszt. Jeśli natomiast sąsiad przeznaczył kawałek naszego gruntu na miejsca parkingowe, to możemy podjąć próbę kompromisu i wspólnego korzystania z owych miejsc.
Aby uniknąć tego rodzaju sytuacji powinniśmy zweryfikować dokładne granice działki jeszcze zanim zdecydujemy się na jej zakup. Następnie, gdy stanie się ona już naszą własnością, kontrolujmy, czy sąsiedzi nie naruszają granic naszej własności.
Magdalena Paluch
Dział Analiz WGN
